EU Innovatiefonds 2025–2026: Aanvraaggids, deadlines en tips voor succes

Het EU Innovatiefonds is een van 's werelds grootste financieringsprogramma's voor innovatieve schone technologieën, gericht op het op grote schaal op de markt brengen van netto-nuloplossingen. Het wordt gefinancierd met inkomsten uit het EU-emissiehandelssysteem (ETS) en ondersteunt unieke projecten die de uitstoot van broeikasgassen aanzienlijk verminderen en Europa helpen klimaatneutraliteit te bereiken. Dit overzicht legt uit wat het Innovatiefonds is, wie er kan aanvragen, hoe de aanvraagprocedure werkt en biedt richtlijnen – van de belangrijkste deadlines voor 2025 en 2026 tot tips voor het opstellen van een sterk voorstel voor het Innovatiefonds. Of u nu zelf een aanvraag indient of met een adviseur of voorstelschrijver van het Innovatiefonds, deze inzichten helpen u bij het proces en vergroten uw kansen op succes voor het Innovatiefonds.

Wat is het EU-Innovatiefonds?

Het EU-innovatiefonds verstrekt grote subsidies voor de implementatie van innovatieve netto-nultechnologieën op industriële schaal, gefinancierd door het EU ETS. Het Innovatiefonds is een klimaatgericht financieringsprogramma dat is opgezet door de Europese Commissie (DG CLIMA) om de demonstratie en opschaling van innovatieve koolstofarme technologieën te financieren. Het is de opvolger van het eerdere NER300-programma en zal naar verwachting tegen 2030 ongeveer € 38 miljard toewijzen aan baanbrekende decarbonisatieprojecten. In tegenstelling tot traditionele R&D-financiering (bijv. Horizon Europe) is het Innovatiefonds niet bedoeld voor fundamenteel onderzoek - het richt zich op projecten in de pilot-, demonstratie- of eerste industriële implementatiefase, en overbrugt de kloof naar commerciële levensvatbaarheid. Door tot 60% aan relevante projectkosten te dekken (met subsidies variërend van miljoenen tot honderden miljoenen euro's), helpt het bedrijven hoge initiële kosten en risico's te overwinnen, waardoor ze innovatieve klimaatoplossingen sneller op de markt kunnen brengen.

• Doel: Het doel van het fonds is om aanzienlijke reducties van broeikasgassen (BKG) te realiseren in sectoren die moeilijk te verminderen zijn en tegelijkertijd het industriële concurrentievermogen van de EU te versterken. Het ondersteunt projecten op het gebied van hernieuwbare energie, energieopslag, energie-intensieve industrieën (zoals staal, cement en chemie), koolstofafvang, -gebruik en -opslag (CCUS), waterstof, duurzame brandstoffen en andere baanbrekende schone technologieën. Door te investeren in deze unieke projecten wil het Innovatiefonds de weg vrijmaken voor een klimaatneutraal Europa in 2050, in lijn met de Europese Green Deal en de Net-Zero Industry Act. Succesvolle projecten zullen naar verwachting binnen tien jaar een aanzienlijke CO₂-reductie opleveren en als pioniers fungeren die in heel Europa kunnen worden gereproduceerd.
• Schaal: Het Innovatiefonds organiseert van 2020 tot en met 2030 jaarlijkse oproepen tot het indienen van voorstellen, gefinancierd door de veiling van EU ETS-emissierechten. Elke oproep levert miljarden euro's op. Zo biedt de oproep 2024/25 (voor de cyclus 2025) ongeveer € 3,4 miljard aan subsidies – € 2,4 miljard voor een brede oproep voor Net-Zero Technologies en € 1 miljard voor een specifieke oproep voor batterijproductie. Daarnaast heeft het fonds concurrerende waterstofveilingen geïntroduceerd (onder de Europese Waterstofbank) ter ondersteuning van de productie van hernieuwbare waterstof. De omvang van de financiering is enorm: een recente oproep uit 2023 kende € 4,2 miljard toe aan 77 projecten in 18 landen, met individuele subsidies tot € 262 miljoen voor flagship-projecten. Deze omvang maakt het Innovatiefonds een zeer aantrekkelijke kans voor bedrijven met gedurfde klimaatinnovatieprojecten.

Wie kan een aanvraag indienen en welke projecten komen in aanmerking?

• In aanmerking komende aanvragers: In principe kan elke rechtspersoon – een besloten vennootschap, een overheidsinstantie, een consortium, klein of groot – een aanvraag indienen voor steun uit het Innovatiefonds, zolang deze geregistreerd staat in een van de in aanmerking komende landen. In aanmerking komende landen zijn alle EU-lidstaten plus landen in de Europese Economische Ruimte die deelnemen aan het EU-ETS (momenteel Noorwegen, IJsland en Liechtenstein). Aanvragers kunnen individueel (als één bedrijf of organisatie) of als consortium van meerdere partners een aanvraag indienen. In tegenstelling tot sommige EU-programma's is een consortium niet verplicht; één bedrijf kan zelfstandig een voorstel indienen. Alle projecten moeten echter worden uitgevoerd binnen de in aanmerking komende landen (d.w.z. de locatie en impact van het project moeten zich in de EU/EER bevinden).
• In aanmerking komende projecten: Het Innovatiefonds ondersteunt een breed scala aan projecttypen, maar met een gemeenschappelijk thema: innovatieve technologieën met een aanzienlijke klimaatimpact die klaar zijn voor opschaling. De belangrijkste kenmerken van de in aanmerking komende projecten zijn:
  • Klimaatimpact: Het project moet de broeikasgasemissies in een van de in aanmerking komende sectoren aanzienlijk verminderen. Deze sectoren omvatten hernieuwbare energie (bijv. volgende generatie zonne-energie, windenergie, hernieuwbare waterstof), energieopslag, energie-intensieve industrieën (bijv. koolstofarm staal, cement, chemische processen), koolstofafvang, -gebruik en -opslag, alternatieve brandstoffen, netto-nul mobiliteit en zelfs klimaatvriendelijke bouwtechnologieën. De verwachte CO₂-emissievermindering (of equivalent) over 10 jaar is een cruciale factor – projecten moeten kwantificeren hoeveel emissies ze zullen vermijden ten opzichte van conventionele technologie.
  • Innovatieve technologie: Projecten moeten een hoge mate van innovatie vertonen. Dit betekent doorgaans een primeur of een nieuwe technologie op industriële schaal die nog niet commercieel beschikbaar is op de markt. Wat betreft Technology Readiness Level (TRL) richt het Innovatiefonds zich over het algemeen op TRL 8 – technologie die zich al op pilotschaal heeft bewezen en zich nu in de eerste commerciële demonstratiefase bevindt. Projecten die puur uit onderzoek of laboratoriumonderzoek bestaan (TRL 6-7 of lager) worden niet gefinancierd; in plaats daarvan moet het project zich aan de vooravond van commercialisering bevinden en een baanbrekende oplossing demonstreren in een echte operationele omgeving. Deze focus zorgt ervoor dat het fonds innovatieve projecten ondersteunt die nieuwe technologie inzetten, in plaats van onderzoeksprojecten of reeds volledig commerciële oplossingen.
  • Volwassenheid en levensvatbaarheid: Alleen projecten die voldoende volwassen zijn qua planning, bedrijfsmodel en financiële structuur komen in aanmerking. In de praktijk betekent dit dat u op het moment van de aanvraag een goed ontwikkeld project moet hebben: haalbaarheidsstudies, een businessplan, technische plannen en idealiter belangrijke vergunningen in behandeling. De EU verwacht dat een project in het kader van het Innovatiefonds klaar is voor investering – iets wat u aan investeerders of de raad van bestuur van uw bedrijf kunt voorleggen voor een definitieve investeringsbeslissing. Ideeën in een vroeg stadium zonder concrete implementatieplannen zullen waarschijnlijk worden afgewezen. Bovendien mag de uitvoering van het project nog niet zijn gestart vóór de aanvraag – de bouw mag bijvoorbeeld nog niet zijn gestart en er mogen geen onherroepelijke contracten zijn getekend. (Voorbereidende stappen zoals het verkrijgen van grond of voorlopige vergunningen zijn geen probleem.)
  • Projectomvang: Het fonds richt zich op zowel grote als kleine projecten, maar deze kunnen via verschillende oproepen of kanalen worden benaderd. Historisch gezien werden "grootschalige" projecten gedefinieerd als projecten met kapitaaluitgaven van meer dan € 7,5 miljoen en "kleinschalig" projecten van minder dan € 7,5 miljoen. In recente oproepen heeft de Commissie de projectomvang verder gestratificeerd – zo was de oproep 2024/25 gestructureerd om grote projecten (CAPEX van meer dan € 100 miljoen), middelgrote projecten (€ 20-100 miljoen) en kleine projecten (€ 2,5-20 miljoen) in aparte categorieën te behandelen. Pilotprojecten (zeer innovatief, maar nog niet bewezen op schaal) krijgen ook een speciaal traject. Dit betekent dat projecten van verschillende omvang kunnen concurreren – of u nu een pilot-installatie van € 10 miljoen of een commerciële faciliteit van € 200 miljoen plant, er is een aanvraagtraject. Houd er echter rekening mee dat hoe groter de klimaatimpact (en de gevraagde financiering), hoe groter de concurrentie.

Kortom, in aanmerking komende projecten zijn projecten die een aantrekkelijke, innovatieve oplossing bieden om de uitstoot in Europa te verminderen, met een goed voorbereid plan en gevestigd in een in aanmerking komend land. Als uw project aan deze criteria voldoet, kunt u overwegen een aanvraag voor het Innovatiefonds in te dienen.

Hoe u kunt solliciteren: de aanvraagprocedure voor het Innovatiefonds

• Oproep tot het indienen van voorstellen: Om financiering te verkrijgen, moeten projectontwikkelaars een aanvraag indienen via een open oproep tot het indienen van voorstellen van het Innovatiefonds. Oproepen worden doorgaans jaarlijks aangekondigd (meestal in de late herfst of winter) op de website van de Europese Commissie en het portaal voor financiering en aanbestedingen van de EU. Zo is de oproep voor de cyclus 2025 geopend op 3 december 2024. Alle aanvraagmaterialen worden elektronisch ingediend via het portaal voor financiering en aanbestedingen van de EU – er is geen papieren of e-mailinzending nodig. Potentiële aanvragers dienen eerst een EU Login-account aan te maken en hun organisatie te registreren in het portaal (indien nog niet gedaan) om toegang te krijgen tot de aanvraagformulieren.
• Eén-fase-applicatie: Momenteel hanteert het Innovatiefonds een aanvraagprocedure in één fase voor de belangrijkste oproepen. Dit betekent dat aanvragers in één keer een volledig projectvoorstel moeten opstellen (in tegenstelling tot sommige EU-programma's die eerst een conceptnota indienen). Onderschat de inspanning niet – een volledig voorstel voor het Innovatiefonds kan 200 tot 300 pagina's beslaan, inclusief technische bijlagen. U moet gedetailleerde aanvraagformulieren invullen en talloze documenten uploaden: een projectbeschrijving, een businessplan, een financieel model, een implementatieplan, berekeningen van de broeikasgasemissies (BKG) en meer. De aanvraag vereist een grondige analyse – u moet bijvoorbeeld de basis- en verwachte emissies berekenen (met behulp van de door de EU verstrekte methodologieën), een kostenanalyse uitvoeren en vaak ook een levenscyclusanalyse uitvoeren. Het voorbereiden van deze materialen kan enkele maanden werk vergen van een multidisciplinair team, dus het is cruciaal om er vroeg bij te zijn.
• Evaluatie: Na de deadline voor het indienen van voorstellen worden alle voorstellen grondig gecontroleerd op geschiktheid en vervolgens beoordeeld door onafhankelijke experts die door de Europese Commissie zijn aangesteld. Elk voorstel dat in aanmerking komt, wordt beoordeeld op basis van vijf belangrijke toekenningscriteria:
  1. Vermijding van broeikasgasemissies – Hoeveel emissies zal het project vermijden of verminderen? (Hoe hoger en kosteneffectiever de besparingen, hoe beter.)
  2. Mate van innovatie – Hoe nieuw en baanbrekend is de technologie vergeleken met de huidige stand van de techniek?
  3. Projectvolwassenheid – Hoe ver staat het project met de planning, vergunningen, financiering en uitvoeringsgereedheid?
  4. Schaalbaarheid/Repliceerbaarheid – Kan de oplossing elders worden opgeschaald of gerepliceerd, waardoor de impact in de hele EU wordt gemaximaliseerd?
  5. Kostenefficiëntie – Hoe kosteneffectief is het project, gemeten naar de hoeveelheid aangevraagde financiering per vermeden ton CO₂-equivalent? Projecten krijgen scores in elke categorie. Alleen projecten die aan de minimumdrempels in alle criteria voldoen, komen in aanmerking voor financiering. Vervolgens worden de hoogst scorende voorstellen geselecteerd totdat het budget van de oproep is uitgeput. De selectie is technologieneutraal en geografisch neutraal: er zijn geen vaste quota per sector of land – de kwaliteit van een voorstel wordt uitsluitend op basis van deze criteria beoordeeld. Dit maakt de competitie intens. (Zo ontving de oproep van 2023 337 aanvragen uit heel Europa, waarvan slechts 85 projecten werden voorgeselecteerd voor subsidie.) Na de evaluatie wordt doorgaans een ranglijst van winnende projecten bekendgemaakt (meestal tegen het einde van het jaar). Projecten die een hoge beoordeling kregen, maar niet werden gefinancierd (vanwege budgetbeperkingen), kunnen op een reservelijst worden geplaatst – soms, als anderen zich terugtrekken, krijgen reserveprojecten een kans, zoals in 2024 gebeurde. Alle aanvragers ontvangen feedback. Voorstellen van hoge kwaliteit die niet gefinancierd worden, krijgen ook een “Seal of Excellence” (STEP) als erkenning, wat kan helpen bij het zoeken naar andere financiering.
• Tijdlijn van aanvraag tot subsidieverlening: Het proces van indiening tot het ontvangen van financiering is langdurig. Voor de oproep van 2025 was de deadline bijvoorbeeld 24 april 2025 en worden de resultaten verwacht in het vierde kwartaal van 2025, en de subsidieovereenkomsten worden getekend in het eerste kwartaal van 2026. Met andere woorden: er verstrijken ongeveer 8 tot 10 maanden tussen de deadline en de subsidieovereenkomst. Over het algemeen kan het ruim een jaar duren voordat u met de voorbereiding van uw voorstel begint en uw gefinancierde project daadwerkelijk van start gaat. Volgens de EU komen de evaluatieresultaten voor voorjaarsaanvragen in de late herfst binnen en tekent u, indien geselecteerd, een paar maanden daarna een subsidieovereenkomst. Projecten hebben vervolgens maximaal vier jaar de tijd om de financiële afronding te bereiken en met de uitvoering te beginnen. Dit betekent dat aanvragers rekening moeten houden met een lange doorlooptijd en ervoor moeten zorgen dat de planning van hun project hierop is afgestemd.
• Toepassingstips: Lees de officiële documentatie en richtlijnen voor de oproep zorgvuldig door op het Funding & Tenders-portaal. De Europese Commissie biedt doorgaans gedetailleerde instructies, sjablonen en zelfs webinars of informatiedagen voor aanvragers (zo werd er in december 2024 een informatiedag gehouden voor de IF24-oproep). Maak gebruik van de Q&A als er iets onduidelijk is. En, nog belangrijker, dien uw aanvraag vóór de deadline in – de portal sluit stipt op de deadline (meestal 17:00 uur CET op de vervaldatum) en te late inzendingen worden niet geaccepteerd. Het is verstandig om uw bestanden een paar dagen van tevoren te uploaden om last-minute technische problemen te voorkomen.

Samenwerken met een adviseur of schrijver van een innovatiefonds

Het opstellen van een winnende aanvraag voor een Innovatiefonds is een complexe en arbeidsintensieve taak. Veel bedrijven kiezen ervoor om een consultant of subsidieaanvrager voor het Innovatiefonds in te schakelen om hun kansen op succes te vergroten. Zou u overwegen om er een in te huren? Zo kan een deskundige consultant of subsidieaanvrager waarde toevoegen:

• Strategische begeleiding en haalbaarheidscontrole: Ervaren consultants van het Innovatiefonds beoordelen eerst of uw project past bij de doelstellingen en criteria van het fonds. Vaak voeren ze een haalbaarheidstoets of projectbeoordeling uit om de sterke en zwakke punten van het project ten opzichte van de concurrentie te beoordelen. Als uw projectconcept zich nog in een te vroeg stadium bevindt of belangrijke elementen mist, kan een consultant adviseren of u nu verder kunt gaan of het eventueel kunt verfijnen en indienen in een volgende call (een go/no-go-advies). Dit bespaart u de moeite om te investeren in een aanvraag die nog niet klaar is.
• Het project afstemmen op de financieringscriteria: Een consultant beschikt over expertise op het gebied van de evaluatiecriteria van het Innovatiefonds en de Europese beleidsprioriteiten. Hij of zij kan u helpen bij het bepalen van de scope van uw project, zodat deze aansluit bij de verwachtingen van evaluatoren. Zo benadrukt u de aspecten die punten opleveren. Hij of zij kan u bijvoorbeeld helpen bij het berekenen van de vermeden broeikasgasemissies met behulp van de juiste methodologie, of suggesties doen om de bijdrage van uw project aan de EU-klimaatdoelstellingen en de Green Deal te benadrukken. Hij of zij zorgt ervoor dat uw projectverhaal elk van de vijf criteria (innovatie, impact, volwassenheid, schaalbaarheid, kosten) op overtuigende wijze behandelt.
• Voorstel schrijven en documentatie: Het opstellen van een helder en overtuigend voorstel is een kunst. Schrijvers van het Innovatiefonds zijn bedreven in het verwoorden van complexe technische projecten op een manier die evaluatoren overtuigt. Ze kunnen het voortouw nemen bij het schrijven van de aanvraagdocumenten of grondig redigeren en feedback geven om uw concepten te verfijnen. Ze zorgen ervoor dat de taal helder is, de doelstellingen en impact goed worden uitgelegd en dat alle vereiste details of bijlagen worden verstrekt. Een goede subsidieaanvrager helpt ook veelvoorkomende valkuilen te vermijden, zoals inconsistenties tussen de technische en financiële secties, of ontbrekende informatie die punten kan kosten.
• Projectmanagement van de applicatie: Omdat een aanvraag voor een Innovatiefonds uit veel onderdelen bestaat (technisch plan, financieel model, omgevingsanalyse, enz.), fungeren consultants vaak als projectmanagers tijdens het aanvraagproces. Zij stellen tijdlijnen vast, coördineren de input van verschillende afdelingen of partners en controleren of alle formulieren correct zijn ingevuld. Ze zorgen er ook voor dat de definitieve aanvraag volledig en op tijd is en uploaden alles ruim voor de deadline naar de portal.
• Expertise uit eerdere successen: Ervaren consultants van het Innovation Fund zijn doorgaans betrokken geweest bij meerdere aanvragen en weten hoe een succesvol voorstel eruitziet. Velen zijn ingenieurs of financiële experts die uw data kunnen valideren of uw businesscase kunnen versterken. Ze kunnen bijvoorbeeld uw kostenramingen beoordelen of verbeteringen voorstellen voor uw risicobeheersingsplan. Sommige adviesbureaus bieden zelfs ondersteuning bij het onderhandelen over subsidieovereenkomsten als u wint. Deze end-to-end ondersteuning kan van onschatbare waarde zijn, vooral voor nieuwe aanvragers of kleinere bedrijven met beperkte interne aanvraagcapaciteit.

Is het de moeite waard? Hoewel het inhuren van een consultant extra kosten met zich meebrengt, kan het de kwaliteit en kans op succes van uw voorstel aanzienlijk verhogen. Gezien de omvang van de financiering (mogelijk tientallen miljoenen euro's aan subsidie), loont de investering in professionele ondersteuning vaak de moeite. In eerdere rondes van het Innovatiefonds werden veel winnende projecten ondersteund door deskundige consultants of schrijvers. Zo hebben regionale agentschappen lokale bedrijven geholpen bij het verkrijgen van financiering – twee Beierse cleantechprojecten ontvingen € 91 miljoen aan subsidies van het Innovatiefonds met ondersteuning. Ook werden verschillende van de 85 projecten die in de oproep van 2023 werden geselecteerd, voorbereid met de hulp van gespecialiseerde adviesbureaus. Deze experts kunnen het proces efficiënter leiden en u helpen fouten te voorkomen die een anderszins succesvol project zouden kunnen dwarsbomen.

Natuurlijk is het inschakelen van een consultant niet verplicht – veel organisaties bereiden succesvolle aanvragen intern voor, vooral als ze over sterke teams voor subsidieaanvragen beschikken. Maar als u nieuw bent in de EU-financieringswereld of niet over de interne middelen beschikt, is het verstandig om een consultant of voorstelschrijver van het Innovatiefonds in te schakelen. U kunt uw aanvraag op zijn minst extern laten beoordelen voordat u deze indient om objectieve feedback te krijgen.

• Een adviseur kiezen: Als u externe hulp zoekt, zoek dan naar bedrijven of personen met een track record in het Innovatiefonds of vergelijkbare klimaat-/innovatieprogramma's van de EU. Vraag naar hun succespercentage en zorg ervoor dat ze de technische aspecten van uw project begrijpen. Duidelijke afspraken over de scope (bijvoorbeeld schrijven versus adviseren) en vertrouwelijkheid zijn belangrijk. Uiteindelijk is het uw voorstel, maar een consultant kan een waardevolle partner zijn bij het vormgeven en communiceren van uw visie.

Belangrijkste deadlines en oproepen voor het Innovatiefonds voor 2025 en 2026

Timing is cruciaal bij het plannen van uw aanvraag voor het Innovatiefonds. Hieronder vindt u de belangrijkste data en deadlines voor de oproep van 2025 en de verwachtingen voor 2026:

• Oproep 2025 (IF24): De belangrijkste oproep van het Innovatiefonds voor wat we de cyclus van 2025 noemen, ging open op 3 december 2024 en de deadline voor het indienen van aanvragen was 24 april 2025. Deze oproep, vaak IF24 genoemd, omvat in feite meerdere trajecten: een algemene oproep voor Net-Zero Technologies (budget van € 2,4 miljard) en een oproep voor batterijproductie (€ 1 miljard), die gelijktijdig werden gelanceerd. Beide hadden dezelfde deadline: 24 april 2025. Tegelijkertijd ging de tweede waterstofveiling (voor groene waterstofprojecten onder de Europese Waterstofbank) van start op 3 december 2024, met een deadline voor indiening op 20 februari 2025. Potentiële aanvragers moesten hun volledige voorstellen vóór deze data via het EU-portaal indienen. Na indiening worden de evaluatieresultaten eind 2025 verwacht (de Commissie gaf het vierde kwartaal van 2025 aan) en zouden de subsidietoekenningen uiterlijk in het eerste kwartaal van 2026 afgerond moeten zijn. Dat betekent dat succesvolle projecten uit de oproep van 2025 waarschijnlijk begin 2026 van start kunnen gaan.
• Oproep 2026 (verwachte IF25): De Europese Commissie lanceert doorgaans elk jaar in december een nieuwe oproep voor het Innovatiefonds. Volgens dit patroon wordt de oproep voor financiering in 2026 naar verwachting in december 2025 gepubliceerd. Hoewel de officiële details eind 2025 bekend zullen worden gemaakt, kunnen aanvragers een vergelijkbare structuur verwachten – mogelijk een grote algemene oproep (mogelijk gericht op prioritaire gebieden die aansluiten bij het EU-klimaatbeleid) en mogelijk gespecialiseerde oproepen of veilingen (bijvoorbeeld waterstof) naarmate de Commissie haar financieringsstrategie voortzet. De deadline voor indiening is waarschijnlijk in het voorjaar van 2026, mogelijk rond april 2026 (indicatief). Als de oproep bijvoorbeeld medio december 2025 opengaat, kan de deadline in april 2026 vallen, na een aanvraagperiode van ongeveer vier maanden. Controleer altijd de officiële aankondiging voor de exacte datum – deze wordt gepubliceerd op de website van EU Climate Action en het Funding & Tenders-portaal. Vanaf nu (mei 2025) verwachten we dat de tijdlijn voor de oproep van 2026 overeenkomt met die van de vorige rondes: lancering in december 2025, deadline rond april 2026, resultaten eind 2026 en ondertekende subsidies begin 2027.
• Toekomstige oproepen: Het Innovatiefonds loopt na 2026 door met jaarlijkse calls tot 2030, afhankelijk van de beschikbaarheid van ETS-inkomsten. Elk jaar kan de call andere focusgebieden of specifieke budgetten hebben (de Commissie stemt de calls af op initiatieven zoals de Net-Zero Industry Act en REPowerEU). Dus als uw project niet op tijd klaar is voor 2025 of 2026, kunt u zich richten op volgende calls – maar houd er rekening mee dat de concurrentie toeneemt naarmate het fonds aan populariteit wint. Het is belangrijk om op de hoogte te blijven van de nieuwste onderwerpen en vereisten van calls (meld u aan voor de EU Climate Action-nieuwsbrieven of kijk regelmatig op hun website).

Deadlines zijn strikt. Een deadline missen betekent wachten op de volgende call (meestal een jaar later). Werk daarom, zodra de calldata bekend zijn, terug om je voorstelvoorbereiding te plannen. Veel succesvolle aanvragers beginnen al maanden vóór de lancering van de call met het ontwikkelen van hun voorstellen. Om bijvoorbeeld een deadline in april te halen, is het verstandig om uiterlijk in het najaar daarvoor met serieuze voorbereidingen te beginnen. Sommigen beginnen zelfs een jaar eerder met het verzamelen van gegevens, vooral bij complexe technische projecten.

Houd ten slotte, na de deadlines voor aanvragen, de ondersteunende activiteiten rond de calls in de gaten. De Commissie en CINEA (de instantie die het fonds uitvoert) organiseren vaak informatiedagen, webinars en 'oriëntatiegesprekken' voor aanvragers, enkele weken na de opening van een call, waar u vragen kunt stellen en twijfels kunt wegnemen. Deze evenementen vinden meestal plaats in december of januari, voor een call die in het voorjaar sluit. Ze worden aangekondigd op de website van het Innovatiefonds en deelname is meestal gratis. Door hiervan gebruik te maken, kunt u nuttige inzichten krijgen in waar evaluatoren naar op zoek zijn en welke nieuwe elementen er in een specifieke call zitten.

Best practices voor een sterk voorstel voor een innovatiefonds

Het verkrijgen van een subsidie uit het Innovatiefonds is een uitdaging, maar met de juiste aanpak kunt u de kans op succes van uw voorstel aanzienlijk vergroten. Hier zijn enkele best practices en tips voor het schrijven van een winnend voorstel uit het Innovatiefonds:

• Begin vroeg en plan grondig: Zoals gezegd is het voorbereiden van de aanvraag een flinke klus (honderden pagina's documentatie) die veel tijd kost. Begin zo snel mogelijk met het organiseren van je team en taken – idealiter 6+ maanden voor de deadline. Verdeel het werk: technisch ontwerp, emissieberekeningen, financiële modellering, vergunningen, enz. Maak een tijdlijn met interne controlepunten. Zo voorkom je dat je op het laatste moment in de problemen komt. Tip: Als de call nog niet open is, gebruik dan de documenten van de vorige call als leidraad – de vereisten zijn vaak vergelijkbaar en je kunt ruim van tevoren een concept opstellen.
• Begrijp de evaluatiecriteria en pas uw voorstel hierop aan: Stem elk onderdeel van uw voorstel af op de vijf criteria (broeikasgasimpact, innovatie, volwassenheid, schaalbaarheid, kosten). Maak het voor evaluatoren gemakkelijk om te zien hoe u op elk gebied uitblinkt. Wijd bijvoorbeeld een onderdeel aan het kwantificeren van uw broeikasgasvermijding (met duidelijke berekeningen en verwijzingen naar de gegeven methodologie) en markeer het cijfer (bijv. "Ons project zal ~XXX.000 ton CO₂e per jaar vermijden in 2030"). Onderstreep wat er innovatief is aan uw technologie en hoe deze verschilt van de huidige stand van de techniek – onthoud dat alleen projecten die echt vernieuwend zijn ten opzichte van de huidige oplossingen, gefinancierd zullen worden. Toon de volwassenheid van uw project aan door vergunningen, afnameovereenkomsten of bestaande partnerschappen te vermelden, en een solide uitvoeringsplan (waaruit blijkt dat het project in principe klaar is om te worden opgebouwd in afwachting van financiering). Bespreek schaalbaarheid/repliceerbaarheid – zou dit bijvoorbeeld kunnen worden uitgerold naar 10 andere locaties, of de weg vrijmaken voor de transitie van een hele sector? Lever bewijsstukken, indien beschikbaar (intentieverklaringen, enz.). En let op kostenefficiëntie: het subsidiebedrag dat u aanvraagt, moet gerechtvaardigd zijn door de klimaatimpact. Projecten worden beoordeeld op euro per ton vermeden CO₂. Als uw kosten per ton hoog zijn, leg dan uit waarom (misschien is het een uniek probleem dat zal verbeteren, enz.) en toon aan dat u zich bewust bent van kostenefficiëntie.
• Ontwikkel een solide businesscase: Behandel uw voorstel voor het Innovatiefonds als een investeringsprospectus voor een nieuwe onderneming. De evaluatoren willen zien dat het project financieel en managementtechnisch zinvol is, niet alleen technisch. Voeg een grondig businessplan en financieel model toe – dit zijn verplichte bijlagen. Toon uw verwachte CAPEX, OPEX, inkomsten (indien van toepassing) en hoe het project op lange termijn levensvatbaar zal zijn. Als het project economisch niet levensvatbaar is zonder CO2-beprijzing of -steun, wees dan openhartig, maar beschrijf hoe het bijdraagt aan leren of toekomstige kostenbesparingen. Benadruk de cofinancieringsbronnen: houd er rekening mee dat het fonds doorgaans tot 60% van de extra kosten cofinanciert, dus u moet aantonen waar de rest van de investering vandaan komt (bijv. eigen vermogen van het bedrijf, bankleningen, nationale subsidies). Een duidelijke financieringsstrategie en ondersteuningsbrieven van investeerders of banken kunnen de volwassenheid en geloofwaardigheid van uw voorstel aanzienlijk versterken. Beschrijf ook de ervaring van uw projectteam – laat zien dat het consortium of bedrijf de knowhow heeft om dit project uit te voeren.
• Benadruk de additionele klimaataspecten: Het Innovatiefonds draait om het maximaliseren van de klimaatimpact. Uw voorstel moet duidelijk uiteenzetten waarom het project zonder subsidie niet zou doorgaan (of veel minder klimaatvoordeel zou opleveren). Mogelijk heeft de technologie bijvoorbeeld hoge initiële kosten of risico's die de markt momenteel niet financiert – vandaar de noodzaak van publieke steun. Door dit te beargumenteren, gaat u in op de onderliggende missie van het fonds. Gebruik data: bijvoorbeeld: "Zonder steun zou onze innovatieve cementfabriek een CO₂-reductie van 20% behalen; met de subsidie van het Innovatiefonds kunnen we een CO₂-reductie van 90% behalen, waarmee we 500.000 ton CO₂ per jaar extra besparen die anders zou blijven worden uitgestoten."
• Zorg voor technische degelijkheid en details: Hoewel het voorstel geen academische paper is, moet het experts ervan overtuigen dat je technologie wetenschappelijk en technisch betrouwbaar is. Geef voldoende details over de technologie (ontwerp, processtroom, enz.) om aan te tonen dat je er verstand van hebt. Voeg resultaten van pilotstudies of simulaties toe om je prestatieclaims te onderbouwen. Als je een nieuw proces gebruikt, vermeld dan eventuele patenten, publicaties of aanbevelingen van experts. Houd de uitleg toegankelijk – evaluatoren zijn mogelijk niet specifiek specialisten in jouw vakgebied, dus leg speciale termen of concepten uit. Gebruik diagrammen of grafieken (de applicatie ondersteunt bijlagen) om het projectontwerp en de planning te illustreren – een afbeelding kan een complex proces veel sneller overbrengen dan tekst.
• Kwantificeer alles wat je kunt: Geef waar mogelijk kwantitatief bewijs. Doelstellingen, meetgegevens en cijfers maken uw voorstel overtuigender. Gebruik voor emissies de officiële berekeningsmethode en vermeld duidelijk de totale vermeden broeikasgasemissies over 10 jaar. Kwantificeer voor innovatie bijvoorbeeld efficiëntiewinsten (bijv. "50% minder energieverbruik dan state-of-the-art") of andere prestatieverbeteringen. Geef voor schaalbaarheid een mogelijk replicatiescenario (bijv. "indien toegepast op alle staalfabrieken in Europa, zou deze technologie jaarlijks X miljoen ton CO₂ kunnen verminderen"). Harde cijfers blijven hangen bij de reviewers en dragen bij aan hun geloofwaardigheid (zorg er wel voor dat ze realistisch zijn en dat de bron klopt).
• Wees duidelijk en beknopt: Duidelijke tekst is cruciaal. Evaluatoren hebben honderden pagina's te lezen; maak hun werk gemakkelijker door gestructureerd en beknopt te schrijven. Gebruik koppen en subkoppen die aansluiten bij de evaluatiecriteria of de structuur die in het aanvraagformulier wordt gevraagd. Gebruik opsommingstekens of tabellen om belangrijke informatie samen te vatten (bijvoorbeeld een tabel met broeikasgasberekeningen of een tijdlijn met mijlpalen). Vermijd onnodig jargon en geef een korte uitleg waar technische termen nodig zijn. Onthoud dat uw voorstel in wezen een pitch is – het moet een overtuigend verhaal over innovatie en impact vertellen, ondersteund door bewijs. Veel bedrijven maken gebruik van een schrijver van het Innovatiefonds of laten in ieder geval meerdere reviewers de tekst redigeren op samenhang en grammatica – slechte tekst kan goede ideeën verhullen, dus reserveer tijd voor het proeflezen en verfijnen van de tekst.
• Ga openlijk om met potentiële risico's: Elk innovatief project kent risico's – technische storingen, kostenoverschrijdingen, wettelijke belemmeringen, enz. De aanvraag vraagt doorgaans om een risicobeoordeling. Ga dit niet uit de weg; presenteer in plaats daarvan een doordacht risicobeheersingsplan. Het identificeren van risico's en het voorstellen van oplossingen (back-upplannen, benodigde extra ondersteuning, gefaseerde aanpak, enz.) toont de evaluatoren dat u realistisch en voorbereid bent, wat de projectvolwassenheid verder versterkt.
• Gebruik de beschikbare bronnen en sjablonen: De Europese Commissie biedt niet voor niets richtsnoeren, veelgestelde vragen en sjablonen aan: om u te helpen slagen. Gebruik het officiële aanvraagformulier als uitgangspunt en zorg ervoor dat u elk onderdeel invult. Raadpleeg de veelgestelde vragen of helpdesk van de Commissie voor verduidelijkingen over de reikwijdte of regels (bijvoorbeeld over de subsidiabiliteit van bepaalde kosten). Daarnaast kan het bekijken van de beschrijvingen van eerder toegekende projecten van het Innovatiefonds (beschikbaar op de officiële website) inzicht geven in hoe succesvolle projecten eruitzien. Het is leerzaam om samenvattingen van gefinancierde projecten te bekijken om het niveau van innovatie en de impact die ze hebben laten zien, te beoordelen.
• Overweeg externe beoordeling of ondersteuning: Voordat u uw voorstel indient, is het zeer waardevol om iemand die niet direct bij het schrijven betrokken is, uw voorstel kritisch te laten beoordelen. Dit kan een interne collega van een ander team zijn, of een externe consultant als u die heeft ingeschakeld. Zij kunnen omissies of onduidelijke delen opmerken. Voer indien mogelijk een proefevaluatie uit: beoordeel uw voorstel eerlijk op de vijf criteria om te zien waar u mogelijk tekortschiet en verbeter die onderdelen vervolgens. Zoals in het vorige gedeelte vermeld, kan een consultant of schrijver van het Innovatiefonds deskundige feedback geven en ervoor zorgen dat uw voorstel tot een hoge standaard wordt gepolijst, wat uw kans op succes vergroot.

Tegen 2025 heeft het Innovatiefonds al tientallen baanbrekende projecten gefinancierd (77 projecten hebben subsidies gewonnen in het kader van de oproep van 2023, plus nog eens 6 projecten van de reservelijst), wat aantoont dat ambitieuze voorstellen succesvol kunnen zijn. Leren van eerdere successen kan uw eigen aanvraagstrategie beïnvloeden. Door deze best practices te volgen, onderscheidt uw voorstel voor het Innovatiefonds zich in de competitieve beoordelingsprocedure. Een sterke, goed voorbereide aanvraag scoort niet alleen beter, maar wekt ook het vertrouwen bij evaluatoren dat uw team het project in de praktijk kan uitvoeren – een cruciaal aspect voor dit fonds.

Conclusie: Voorbereiding op succes van het innovatiefonds

Het EU-Innovatiefonds biedt in 2025, 2026 en daarna een gouden kans voor innovators in schone technologie en klimaatoplossingen. De aanzienlijke financiering kan ambitieuze projecten realiseren en zowel de groei van uw bedrijf als de weg naar netto-nuluitstoot in Europa versnellen. Om succesvol te zijn met het Innovatiefonds, moet u proactief zijn: plan vooruit, schrijf een overtuigend voorstel en benut alle beschikbare middelen – inclusief de mogelijkheid om een consultant of deskundige schrijver van het Innovatiefonds in te schakelen om uw aanvraag te versterken.

Houd rekening met de belangrijkste deadlines (april 2025 en naar verwachting voorjaar 2026 voor de komende calls) en houd de officiële EU-kanalen in de gaten voor updates of nieuwe kansen. Het proces is veeleisend, maar de beloning is groot – niet alleen qua financiering, maar ook qua prestige en momentum. Projecten die door het Innovatiefonds worden geselecteerd, worden gezien als pioniers en trekken vaak extra investeerders, partners en publieke aandacht.

Kortom, doe je huiswerk, vertel een goed verhaal, onderbouwd met solide data, en dien het op tijd in. Veel organisaties hebben dit pad bewandeld en miljoenen euro's aan subsidies veiliggesteld om hun dromen over klimaatinnovatie te verwezenlijken – met een zorgvuldige voorbereiding kan jouw project de volgende zijn. Veel succes met je aanvraag voor het Innovatiefonds en op je potentiële succes in de financieringsrondes van 2025 en 2026!

Het aanvraagformulier voor het EU-innovatiefonds begrijpen

Het Innovatiefonds van de Europese Unie (INNOVFUND) ondersteunt innovatieve projecten gericht op koolstofarme technologieën. Het aanvragen van deze financiering vereist het doorlopen van een specifieke aanvraagprocedure, voornamelijk via het EU Funding & Tenders Portal. De kern van deze procedure is het aanvraagformulier, een uitgebreid document dat is ontworpen om alle noodzakelijke administratieve en technische details over een voorgesteld project vast te leggen. Dit artikel biedt een gedetailleerd overzicht op basis van de verstrekte versie 4.0 (d.d. 15 november 2024) van het standaard aanvraagformulier van INNOVFUND. Het is belangrijk om te weten dat dit document als voorbeeld dient en dat de daadwerkelijke formulieren die op het portaal beschikbaar zijn, kunnen afwijken.

Structuur van het aanvraagformulier

Het aanvraagformulier bestaat uit twee hoofdonderdelen:

1. Deel A: Administratieve formulieren: Deze sectie bevat gestructureerde administratieve informatie over het project en de deelnemers. Deze informatie wordt automatisch gegenereerd door het IT-systeem op basis van de gegevens die de aanvrager rechtstreeks in de schermen van het Portal Submission System invoert.
2. Deel B: Technische beschrijving: Dit is een beschrijvende beschrijving van de technische aspecten van het project. Aanvragers moeten de template downloaden van de portal, invullen en uploaden als pdf-bestand, samen met eventuele vereiste bijlagen.

Deel A: Administratieve formulieren – Belangrijkste secties

Deel A moet direct online via de portal worden ingevuld. Hoewel het verstrekte document een voorbeeld is en niet hoeft te worden ingevuld, worden de typische onderdelen ervan beschreven:

• Algemene informatie: Bevat de oproepidentificatie, het onderwerp, het type actie, details van het voorstel (acroniem, titel, duur), samenvatting, trefwoorden en informatie over eerdere inzendingen. De titel van het voorstel moet begrijpelijk zijn voor niet-specialisten.
• Deelnemers: Geeft een overzicht van alle deelnemende organisaties die bij het project betrokken zijn. Gedetailleerde informatie over elke deelnemer is vereist, inclusief officiële naam, adres, rechtsvorm (overheidsinstelling, non-profitorganisatie, mkb-bedrijf, enz.) en afdelingsgegevens.
• Begroting: Een overzicht van het aangevraagde subsidiebedrag per begunstigde.
• Andere vragen: Dit gedeelte kan details bevatten over de locaties waar het project wordt uitgevoerd en specifieke berekeningen met betrekking tot de doelstellingen van het project, zoals het vermijden van de uitstoot van broeikasgassen (absoluut en relatief) en kostenefficiëntie.
• Verklaringen: Aanvragers moeten een aantal verklaringen afleggen, waarin zij het volgende bevestigen:
  • Toestemming van alle deelnemers.
  • Juistheid en volledigheid van de informatie.
  • Voldoen aan de toelatingscriteria, afwezigheid van uitsluitingsgronden en financiële/operationele capaciteit.
  • Bevestiging van communicatie via het Portaal en aanvaarding van de Algemene Voorwaarden en de Privacyverklaring.
  • Voor eenmalige subsidies, een bevestiging dat de begroting de gebruikelijke kostenberekeningsmethoden weerspiegelt en niet-subsidiabele kosten uitsluit.
  • Begrijp dat valse verklaringen kunnen leiden tot administratieve sancties.
  • De coördinator is verantwoordelijk voor zijn of haar gegevens, en elke aanvrager voor zijn of haar eigen gegevens. Een verklaring op erewoord is vereist als het voorstel wordt gehonoreerd.

 

Het systeem omvat validatiecontroles, die fouten (die de indiening blokkeren) en waarschuwingen (die de indiening niet blokkeren, maar ontbrekende/onjuiste waarden aangeven) weergeven.

Deel B: Technische beschrijving – Kerncomponenten

Deel B vereist een gedetailleerde beschrijving en moet voldoen aan specifieke opmaakregels (bijvoorbeeld paginalimieten, lettergrootte en marges). Bij overschrijding van de paginalimiet (meestal 70 pagina's, tenzij anders aangegeven) worden de overtollige pagina's niet meegerekend. Hyperlinks mogen niet worden gebruikt voor essentiële informatie.

Belangrijke onderdelen van Deel B zijn:

1. Project en aanvragers (Sectie 0): Geeft achtergrondinformatie, onderbouwing, doelstellingen, introduceert de consortiumleden en schetst de technische kenmerken van het project (locatie, technologie, input, output). Het beschrijft ook de technologische scope, constructie, werking, onderhoudsplannen, veiligheid, betrouwbaarheid en technische prestaties. Voor batterijgerelateerde oproepen zijn specifieke details over chemie en prestaties nodig.
2. Mate van innovatie (Sectie 1): Beschrijft de innovatie van het project ten opzichte van de huidige commerciële en technologische stand van zaken, met de nadruk op Europees of relevant wereldwijd niveau. Het moet toelichten hoe het project verder gaat dan incrementele innovatie, verwijzend naar gegevens uit de bijlage van de haalbaarheidsstudie en een gedetailleerde beschrijving van de verwachte verbeteringen in de gereedheid en de te overwinnen obstakels.
3. Potentieel voor het vermijden van broeikasgasemissies (hoofdstuk 2): Vereist berekening van zowel het absolute als het relatieve potentieel voor het vermijden van broeikasgasemissies over 10 jaar na de ingebruikname, met behulp van de officiële methodologie en calculatorsjabloon. Aannames voor referentie- en projectscenario's moeten worden toegelicht. Resultaten moeten consistent zijn met Deel C en de kostenefficiëntieberekening. Voor projecten onder het EU ETS moeten de emissies onder de relevante benchmark liggen. Projecten die biomassa gebruiken, moeten voldoen aan duurzaamheidseisen. Voor batterijprojecten omvat deze sectie de CO2-voetafdruk van de productie, hoewel deze ook apart wordt beoordeeld.
4. Vermindering van de CO2-voetafdruk in de productie (Sectie 3, n.v.t. voor NZT-oproep): Net als bij het vermijden van broeikasgassen is hiervoor een beoordeling en berekening nodig op basis van de gespecificeerde methodologie en het sjabloon, waarbij de aannames gedetailleerd worden weergegeven.
5. Projectvolwassenheid (paragraaf 4): Beoordeelt de gereedheid van het project op technisch, financieel en operationeel vlak.
   • Technische volwassenheid: Bewijs van technologische gereedheid, technische haalbaarheid, risicobeoordeling en -beperking, ondersteund door een verplichte bijlage bij een haalbaarheidsstudie en eventueel due diligence-rapporten.
   • Financiële volwassenheid: Richt zich op de robuustheid van het businessplan, de financieringsstructuur en de toezeggingen van de financier. Vereist bijlagen zoals een gedetailleerde begroting/relevante kostencalculator, een businessplan, een financieel model en eventueel aandeelhoudersverklaringen en ondersteunende documenten. Samenvattingen van het businessplan, kasstroomprognoses, winstgevendheid (vóór/na subsidie), gevoeligheidsanalyse, financieringsplan en toezeggingen van de financier zijn vereist.
   • Operationele volwassenheid: Toont een uitgebreid en realistisch implementatieplan. De details omvatten de implementatietijdlijn (Gantt-diagram vereist), belangrijke mijlpalen (financiële afsluiting, ingebruikname), vergunningsstrategie, operationele strategie (onderhoud, capaciteiten), projectmanagementteam (kwalificaties, vaardigheden) en projectorganisatie (structuur, governance, kwaliteits-/veiligheidsprocessen). Informatie over intellectueel eigendom, vergunningen, publieke acceptatie en milieueffecten is eveneens vereist. Een projectdiagram met een overzicht van de relaties met stakeholders wordt verwacht.
   • Risicomanagement: Geeft gedetailleerde informatie over de kritieke risico's en de strategie om deze te beheersen, met verwijzing naar het bedrijfsplan en de haalbaarheidsstudie.
6. Repliceerbaarheid (hoofdstuk 5): Beschrijft de mogelijkheden van het project voor bredere toepassing. Dit omvat het aanpakken van beperkte hulpbronnen (bijv. kritieke grondstoffen, biomassa) door middel van efficiëntie of circulariteit, de mogelijkheden voor positieve milieueffecten die verder gaan dan de reductie van broeikasgassen (bijv. vermindering van biodiversiteit en vervuiling), en de mogelijkheden voor toepassing op andere locaties of in de gehele economie. Kwantificering van de verwachte emissievermijding door replicatie is nodig. Het omvat ook de bijdrage aan het industriële leiderschap en concurrentievermogen van Europa. Plannen voor kennisdeling, communicatie, verspreiding en het waarborgen van de zichtbaarheid van EU-financiering worden hier beschreven.
7. Leveringszekerheid en bestrijding van afhankelijkheid (paragraaf 6, n.v.t. voor NZT-oproep): Hierin wordt de bijdrage van het project aan het beveiligen van toeleveringsketens en het verminderen van afhankelijkheden conform het oproepdocument uitgelegd.
8. Kostenefficiëntie (hoofdstuk 7): Vereist een berekening van de kosteneffectiviteitsverhouding (totale aangevraagde subsidie + overige publieke steun / absolute broeikasgasvermijding over 10 jaar). Dit vereist het indienen van gedetailleerde relevante kostenberekeningen met behulp van de verstrekte financiële informatiesjabloon en het toelichten van de gebruikte methodologie (bijv. standaard- of referentie-installatie). De maximale subsidie mag niet meer bedragen dan 60% aan relevante kosten.
9. Bonuspunten (Sectie 8, n.v.t. voor BATTERIJEN-oproep): Gaat in op eventuele toepasselijke bonuspunten die in het oproepdocument worden genoemd en die onderbouwing behoeven.
10. Werkplan, werkpakketten, activiteiten, mijlpalen, resultaten en timing (paragraaf 9): Geeft een gedetailleerd overzicht van het uitvoeringsplan van het project.
    • Overzicht werkplan: Een lijst of grafiek van alle werkpakketten (WP's) met duur, resultaten en mijlpalen.
    • Werkpakketten: Gedetailleerde beschrijvingen van elk WP. WP's zijn belangrijke subcategorieën met doelstellingen, activiteiten, mijlpalen en resultaten. Verplichte opeenvolgende WP's zijn: tot en met de financiële afsluiting (WP1), tussen de financiële afsluiting en de ingebruikname (WP2) en jaarlijkse WP's voor de operationele/rapportagefase (jaar 1-3 of 1-X, afhankelijk van de oproep). Extra WP's kunnen worden gecreëerd door deze te onderverdelen.
    • Activiteiten: Specifieke taken binnen elk WP, met aandacht voor de betrokkenheid van deelnemers (coördinator, begunstigde, enz.). WP1 moet de documenten beschrijven die nodig zijn voor de financiële afsluiting.
    • Mijlpalen en resultaten: Mijlpalen zijn belangrijke controlepunten. Verplichte mijlpalen die betalingen in gang zetten, zijn onder andere de financiële afsluiting (einde WP1), de ingebruikname (einde WP2) en de jaarlijkse rapportage over broeikasgassen (einde operationele WP's). Verificatiemiddelen voor mijlpalen zijn vereist. Leveringen zijn projectresultaten die worden ingediend om de voortgang aan te tonen, met gedefinieerde deadlines en verspreidingsniveaus (openbaar, gevoelig, EU-geclassificeerd). Specifieke verplichte leveringen worden vermeld in het Call-document.
    • Budget en timing: Verwijst naar de gedetailleerde begroting/relevante kostencalculator en vereist een bijgevoegd tijdschema/Gantt-diagram.
11. Overig (paragraaf 10): Bevat doorgaans onderdelen over ethiek en beveiliging, die in de sjabloon vaak worden gemarkeerd als 'Niet van toepassing'.
12. Verklaringen (Artikel 11): Omvat bevestigingen met betrekking tot patenten, verbod op dubbele financiering (bevestiging dat er geen andere EU-subsidies zijn die dezelfde kosten dekken), toestemming voor mogelijke beoordeling van Project Development Assistance (PDA) door de EIB, akkoord om in aanmerking te komen voor nationale financieringsregelingen (delen van voorstellen met nationale autoriteiten) en toestemming om basisprojectinformatie te delen met lidstaten.

Indiening en bijlagen

• De aanvraag moet door het consortium worden voorbereid en vóór de deadline online via het Portaal worden ingediend door een vertegenwoordiger.
• Verplichte bijlagen zijn onder andere de gedetailleerde begrotingstabel/relevante kostencalculator (Financieel informatiebestand) en een tijdschema/Gantt-diagram. Andere bijlagen, zoals de haalbaarheidsstudie, het businessplan en het financieel model, zijn vereist als onderdeel van de secties van Deel B.

Deze gedetailleerde analyse biedt een compleet overzicht van de vereisten en de structuur van het aanvraagformulier voor het EU-innovatiefonds, gebaseerd op het meegeleverde sjabloondocument. Aanvragers dienen altijd het specifieke oproepdocument en de liveformulieren in het Funding & Tenders Portal te raadplegen voor de meest accurate en actuele informatie.

Het opstellen van een alomvattend bedrijfsplan voor aanvragen voor het Innovatiefonds

Het verstrekte document beschrijft een sjabloon voor een gedetailleerd businessplan, bedoeld om in te dienen als onderdeel van een aanvraag bij het Innovatiefonds. Hoewel het gebruik van dit specifieke sjabloon wordt aanbevolen, maar niet verplicht is, moeten aanvragers ervoor zorgen dat ze een vergelijkbaar detailniveau en informatie verstrekken voor een grondige beoordeling. Indien een onderdeel niet van toepassing wordt geacht, dient dit te worden gemarkeerd en gemotiveerd.

Dit businessplan is een cruciaal instrument voor het beoordelen van de levensvatbaarheid, financiële soliditeit en het algehele potentieel van een voorgesteld project dat financiering zoekt. Het vereist een diepgaande duik in verschillende aspecten van het project, van het kernconcept tot de risicomanagementstrategieën.

1. Projectidentificatie

Het plan begint met de fundamentele identificatie van het project. Hiervoor is een duidelijke vermelding van de volledige naam van het project en het acroniem vereist.

2. Bedrijfsvoorstel

Voor dit kernonderdeel is een heldere formulering van de businesscase van het project vereist:

• Product- of bedrijfsconcept: Beschrijf het onderliggende bedrijfsmodel, de unieke waardepropositie van het project in vergelijking met bestaande oplossingen en de afstemming ervan op de algemene strategie van het bedrijf.
• Doelmarkt en marktpotentieel: Geef een overzicht van de algemene markt en het specifieke marktpotentieel waarop het project zich richt. Dit omvat een schets van de relevante regelgeving en een uitleg over hoe het project marktlacunes aanpakt, nieuwe vraag of markten creëert, bestaande markten uitbreidt of waarde toevoegt aan bestaande producten/diensten.
• Commercialiseringsstrategie en marktintroductie: Beschrijf gedetailleerd de verwachte vraag naar de voorgestelde producten of diensten, identificeer de belangrijkste klantsegmenten en bespreek mogelijke belemmeringen voor toetreding tot de markt.
• Concurrentielandschap: Beschrijf de belangrijkste concurrenten en alternatieve oplossingen die momenteel op de markt zijn.

3. Financiële veronderstellingen

Transparantie en onderbouwing zijn essentieel in dit onderdeel. Aanvragers moeten de aannames achter hun financiële prognoses toelichten:

• Overzicht: Geef een gedetailleerde beschrijving van de verwachte inkomsten, kapitaaluitgaven (CAPEX) en operationele uitgaven (OPEX) zoals gebruikt in het bijgevoegde financiële informatiebestand en het gedetailleerde financiële model van de aanvrager. De projecties moeten de gehele looptijd van het project bestrijken.
• Onvoorziene omstandigheden: Geef een gedetailleerde rechtvaardiging voor eventuele onvoorziene omstandigheden die van toepassing zijn op CAPEX- en OPEX-schattingen.
• Onderliggende gegevens: Leg de aannames uit met betrekking tot volumes en prijzen met betrekking tot afnemers, leveranciers en aannemers. Het is cruciaal dat er nauwkeurig wordt verwezen naar ondersteunende documenten (zoals haalbaarheidsstudies of contractvoorwaarden) die deze aannames onderbouwen. Een overzichtstabel met de belangrijkste parameters (waarde, eenheid, rechtvaardiging, documentreferentie) is vereist.

4. Projectpartners en contractstrategie

Het is van cruciaal belang om het ecosysteem van het project te begrijpen:

• Projectdiagram: Voeg een diagram toe met de relaties tussen alle projectpartijen (sponsors, aandeelhouders, kredietverstrekkers, afnemers, leveranciers, aannemers, adviseurs, verzekeraars, enz.) en het project zelf. Indien er gebruik wordt gemaakt van een Special Purpose Vehicle (SPV), dient dit te worden gespecificeerd. Juridische en contractuele relaties dienen te worden beschreven.
• Beschrijving van projectpartners: Beschrijf elke wederpartij, hun rol, bijdrage en hun technische, financiële en commerciële positie (inclusief trackrecord, belangrijkste financiële gegevens en kredietbeoordelingen, indien beschikbaar).
• Robuustheid en strategie om contracten veilig te stellen: Beschrijf de belangrijkste voorwaarden van indicatieve of gegarandeerde leverings-, bouw- en afnameovereenkomsten. Leg de strategie en huidige status uit voor het verkrijgen van alle belangrijke commerciële contracten die nodig zijn voor de operationele fase.

5. Gedetailleerde kasstroomprognoses en projectwinstgevendheid

In dit gedeelte wordt de nadruk gelegd op de financiële prestaties van het project:

• Kasstroomprognoses: Beschrijf de kasstroomprognoses van het project zoals gepresenteerd in de uitvoerbladen van het financiële informatiebestand.
• Verwachte projectwinstgevendheid: Leg de levensvatbaarheid van het project uit aan de hand van berekeningen van de netto contante waarde (NPV) en het interne rendement (IRR), zowel vóór als na de aangevraagde steun uit het Innovatiefonds, geschat over de looptijd van het project. Onderbouw de gebruikte gewogen gemiddelde kapitaalkosten (WACC) en de haalbaarheid van de veronderstelde verhouding tussen schuld en eigen vermogen.

6. Gevoeligheidsanalyse

Aanvragers moeten beoordelen hoe de winstgevendheid van het project (NPV of IRR) wordt beïnvloed door de belangrijkste geïdentificeerde risico's. Daarbij moeten ze blijk geven van inzicht in mogelijke financiële kwetsbaarheden.

7. Financieringsplan

Er is een duidelijk beeld nodig van hoe het project gefinancierd zal worden:

• Financieringsbronnen en gebruik: Beschrijf de financieringsbronnen van het project (eigen vermogen, vreemd vermogen, overheidssubsidies) en het beoogde gebruik ervan, en zorg voor afstemming met de samenvattende tabel in het financiële informatiebestand. Specificeer het type, het bedrag en de aanbieder van elke financieringsbron.
• Financieringsstructuur: Leg het plan voor de kapitaalinjectie uit, geef details over eventuele schuldfinanciering (op bedrijfs- of projectniveau, regresniveau) en onderbouw de verwachte schuldtermijnen op basis van projectrisico's en kasstromen. Voeg indien mogelijk ondersteunende brieven van financiers toe.
• Toewijzing van subsidie uit het Innovatiefonds: Leg uit hoe de verdeling van het aangevraagde subsidiebedrag evenredig is met de activiteiten, werkpakketten en projectmijlpalen.

8. Projectfinanciers en Investeerdersbetrokkenheid

Het is essentieel om een robuuste financiële basis te kunnen aantonen:

• Omschrijving van de financieringspartijen: Beschrijf elke financieringsinstelling, hun bijdragebedrag en de financiële positie van de projectaandeelhouders (met verwijzing naar ingediende financiële overzichten).
• Ondersteuningsvoorwaarden en strategie voor het veiligstellen van financiering: Beschrijf de status van het verkrijgen van alle financieringsbronnen. Beschrijf de voorwaarden voor steun van elke financier en de eigendomsstructuur. Raadpleeg ondersteunende documenten (MoU's, LoI's, commitment letters) die de geloofwaardigheid en betrokkenheid van financiers bevestigen. Voor projecten met een lagere winstgevendheid of een hoger risico is geloofwaardig bewijs van aandeelhouderssteun gedurende de gehele projectlevenscyclus, inclusief het dekken van potentiële tekorten, cruciaal.
• Tijdlijn voor financiële afsluiting: Geef een rechtvaardiging van de geplande datum voor de financiële afsluiting, waarbij u de behaalde mijlpalen en de nog uitstaande taken schetst. Toon daarbij aan dat u in staat bent om de in het oproepdocument genoemde deadlines te halen.

9. Risicoanalyse en -beheer

Een grondige risicobeoordeling is verplicht:

• Bedrijfsrisico's: Identificeer en beschrijf de belangrijkste risico's met betrekking tot het bedrijfsplan die de levensvatbaarheid kunnen beïnvloeden, met behulp van de verstrekte tabelindeling (Risiconummer, Type, Beschrijving, Waarschijnlijkheid, Impact, Eigenaarschap, Beperkende maatregelen).
• Financieringsrisico's: Identificeer en beschrijf op vergelijkbare wijze de belangrijkste risico's die verband houden met het financieringsplan, met behulp van de tabelvorm. Geef ook aan welke bronnen voor onvoorziene financiering er zijn.
• Risico-hittekaart: Voeg een visuele risico-heatmap toe met een samenvatting van de waarschijnlijkheid en impact van de belangrijkste geïdentificeerde risico's.

Concluderend vereist het businessplansjabloon voor het Innovatiefonds een uitgebreide, goed gedocumenteerde en realistische weergave van de businesscase, de financiële structuur en het risicoprofiel van het project. Het is van cruciaal belang dat elke sectie met de vereiste mate van detail wordt behandeld voor een succesvolle aanvraag.